اشکال هندسی کارتن

به کمک تصویر با انواع اشکال هندسی کارتن و جعبه از جمله استاندارد جهانی fefco آشنا خواهیم شد.

طرح گسترده کارتن و جعبه

ابتدا برخی از مفاهیم کلی در ساختار کارتن وجعبه را براساس استاندار سازمان حمایت از بسته بندی اروپا (fefco) معرفی می کنیم. از خدمات این انجمن به اعضای خود، اطلاع رسانی های مهم و تاثیرگذار در صنعت بسته بندی می باشد و علاوه بر آن طیف زیادی از اشکال هندسی برای ساخت کارتن را بهمراه طرح گسترده آن برای ایجاد زبان مشترک بین طراحان و تولید کنندگان فراهم کرده که در ادامه این مقاله با آنها آشنا خواهیم شد.

ابعاد کارتن

ابعاد هر کارتن با سه پارامتر طول (L)، عرض (B) و ارتفاع(H) و با علائم اختصاری ذکر شده داخل پرانتز مطرح می گردد.

روش مونتاژ

کارتن در ابتدا بصورت صفحه تختی تولید می شود که برش و خطوط برای خم کردن ( تا زدن) لازم بوسیله قالب و دایکات یا چاک و برش بر روی آن صفحه اعمال شده است. برای تکمیل بسته بندی نیاز است خطوط مشخص شده خم و تا زده شود و سپس برخی از نقاط آن بوسیله چسب، منگنه یا قفل کردن خود صفحه ورق در هم متصل میشوند. انجام این اتصال را مونتاژ کارتن می گویند که به سه روش قابل اجراست. دستی که با علامت اختصاری(M) اتومات و بوسیله ماشین با علامت اختصاری (A) و یا ترکیبی از دستی و ماشین با علامت اختصاری (M/A) مشخص می گردد.

روش بستن درب کارتن

بعد از قرار گرفتن محصول در کارتن باید درب آن بسته و برای عرضه آماده شود. بستن نهائی درب کارتن به چهار روش چسباندن با نوار چسب ، منگنه کردن، لب چسب کردن با چسب مایع، در هم قفل شده صفحات امکان پذیر است که در تصوبر زیر دو روش نوارچسب و منگنه را مشاهد می کنید.

fefco1

مطالب این بخش بیشتر در خصوص اشکال هندسی بسته بندی می باشد و اگر بدنبال اطلاعات بشتری مانند جنس، روش ساخت و دستگاههای مربوط به این صنعت هستید، کارتن سازی اصفهان در بخشهای دیگر به این موارد پرداخته است.

اشکال هندسی کارتن براساس استاندارد fefco

انواع کارتن بر اساس استاندارد fefco در هفت مجموعه اصلی تفکیک شده است. در این بخش ابتدا تعریفی از خصوصیات مجموعه های اصلی ارائه و سپس تصاویر هر مجموعه را ضمیمه می کنیم.

مجموعه سری 200: Slotted (شکاف یا چاک و برش)

در این گروه اغلب کارتن ها به صورت چاک و برش تولید میشوند. کارتن این گروه بصورت یک تکه ساخته میشود که مونتاژ آن بصورت لب چسب یا منگنه صورت می گیرد. بارزترین و پر کاربردترین این مجموعه کارتنی است که در ایران با نام کارتن معمولی یا چاک وبرش می شناسند. ترجمه تحت الفظی آن، کارتن شکاف دار می شود.

0200

0201

0203

0204

0205

0206

0207

0208

0209

0210

0211

0212

0214

0215

0216

0217

0218

0225

0226

0227

0230

0231

مجموعه سری 300 : Telescope (تلسکوپی)

در این گروه کارتن به صورت چند تکه ساخته میشود و بارزترین آن کارتن های موزی است. در ایران به این نوع، کارتن کفی ، دری گفته میشود ولی ترجمه نام این گروه جعبه تلسکوپی می شود.

0300

0301

0302

0303

0304

0306

0307

0308

0309

0310

0312

0313

0314

0320

0321

0322

0323

0324

0325

0330

0331

0350

0351

0352

مجموعه سری 400 : Folder (پوشه)

کارتن های این گروه مانند سری 200 یک تکه ساخته میشوند ولی با کاربری متفاوت کارتن این گروه در تهیه پوشه ها و ساخت سینی مورد استفاده قرار می گیرد. بارزترین این گروه جعبه پیتزا، جعبه کفش و جعبه دستمال کاغذی می باشد. در ضمن پوشه ها، کارتنهای نمایش محصول مانند انواع سینی و برخی کارتن های بدون درب برای بسته بندی میوه در این گروه قرار دارند.

0400

0401

0402

0403

0405

0406

0409

0410

0411

0412

0413

0415

0416

0420

0421

0422

0425

0426

0427

0428

0429

0430

0431

0432

0433

0434

0435

0436

0437

0440

0441

0442

0443

0444

0445

0446

0447

0448

0449

0450

0451

0452

0453

0454

0455

0456

0457

0458

0459

0460

0470

0471

0472

0478

مجموعه سری 500 : Slide (اسلاید)

این گروه مانند گروه 300 بصورت چند تکه می باشد اما بجای کفی و دری بصورت بدنه و روکش ساخته میشود به عبارتی هم پوشانی این گروه بصورت کشوئی صورت می گیرد از همین رو این گروه را کارتن های کشوئی اطلاق می کنند کاربردی ترین و معروف ترین جعبه ساخته شده به این روش جعبه های کبریت می باشند.

0501

0502

0503

0504

0505

0507

0509

0510

0511

0512

مجموعه سری 600 : Rigid type boxes ( جعبه ای سخت)

در این گروه بخشی از بدنه کارتن را با اتصال یک ورق تقویت می کنند. این اتصال با منگنه، چسب یا روشهای دیگر صورت می پذیرد. با اتصال ورق به بخشی از بدنه استحکام کارتن بیشتر میشود و از همین رو به آنها کارتن سفت یا سخت اطلاق می شود.

0601

0602

0605

0606

0607

0608

0610

0615

0616

0620

0621

مجموعه سری 700 : Ready glued cases (آماده و چسب خورده)

معنی تحت الفظی این گروه جعبه های چسبی می شود و بیشتر برای ساخت جعبه های مقوای مانند جعبه سیب زمینی کاربرد دارد.در این گروه اغلب جعبه ها مونتاژ ساده دارند.

0700

0701

0703

0711

0712

0713

0714

0715

0716

0717

0718

0747

0751

0752

0759

0761

0770

0771

0772

0773

مجموعه سری 900 : Interior fitments (لوازم داخلی)

مقسم ها یا اتصالات داخلی کارتن در این گروه گنجانده می شود.

0900

0901

0902

0903

0904

0905

0906

0907

0908

0909

0910

0911

0913

0914

0920

0921

0929

0930

0931

0932

0933

0934

0935

0940

0941

0942

0943

0944

0945

0946

0947

0948

0950

0965

0966

0967

0971

0972

0974

0975

انواع کارتن بر اساس نوع درب

آن که در تمام گروه ها نیز وجود دارند.

1) درب معمولی 2) درب لولائی زبانه دار (با قفل و بدون قفل) 3) دو تکه کفی با درب 4) کشوئی 5) فولدری 6)درب سر خود 7) ته قفل 8) درب دسته گیره دار 9) درب های متفرقه دیگر که گاها نقش مقسم را ایفا می کنند

انواع درب کارتن

قبل از انتخاب ساختار هندسی کارتن یا جعبه نیاز داریم تا نوع ورق کارتن و نوع مقوای جعبه را مشخص نموده باشیم. سپس بعد از طراحی و انتخاب شکل هندسی کارتن متناسب با ابعاد و شکل هندسی محصول نوبت به طراحی گرافیکی کارتن و جعبه می رسد که رعایت برخی نکات برای موارد گفته شده لازم خواهد بود و با لینکهای ارائه شده می توانید اطلاعات تکمیلی در خصوص هر مطلب را مشاهد و مطالعه نمائید.